Giới thiệu  |   Liên hệ   | 
Loading...

 THÔNG TIN LIÊN HỆ

 Văn phòng UBND huyện Phú Thiện
Chịu trách nhiệm chính: Ông Nguyễn Ngọc Ngô - Phó Chủ tịch TT UBND huyện Phú Thiện
Giấy phép số: 
Địa chỉ: 05 Quang Trung, thị trấn Phú Thiện, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai
Điện thoại: (0269) 3 882 226 - FAX: (0269) 3 882 237
Email: ubndphuthien@gialai.gov.vn

HUYỆN PHÚ THIỆN: SẴN SÀNG CHO LỄ HỘI CẦU MƯA CỦA YANG PƠTAO APUI NĂM 2023

24/04/2023
         Nhm quảng bá hình ảnh, con người, giới thiệu tim năng phát trin du lịch, đẩy mạnh thu hút đầu tư hợp tác, liên kết giữa huyện với các địa phương khác, tạo tiền đề xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng của huyện; đồng thời, bảo tồn, phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể Lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui huyện Phú Thiện cũng như các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc sinh sống trên địa bàn huyện, đến hẹn lại lên, vào dịp lễ 30/4, 1/5 năm 2023, huyện Phú Thiện lại rộn ràng, tất bật các hoạt động văn hóa - thể thao trong chuỗi sự kiện Lễ hội cầu mưa của Yang Pơtao Apui.


          Lễ cầu mưa là nghi lễ quan trọng nhất mà các Pơtao Apui thực hiện. Người Jrai trong khu vực ảnh hưởng của Pơtao Apui tin rằng, với “chiếc gươm thần” làm vật trung gian, Pơtao Apui là người duy nhất có thể liên hệ với thần linh để gọi mưa về tưới mát ruộng rẫy. Hàng năm, cứ đến mùa trồng tỉa (khoảng tháng 4 dương lịch) thì Pơtao Apui lại tiến hành lễ cầu mưa. Pơtao Apui còn cầu mưa khi có vùng nào đó bị hạn hán và họ đem lễ vật đến yêu cầu được Pơtao Apui giúp đỡ.


Nghi-thuc-cung-chuyen-giao-3.jpg

(Nghi thức cúng chuyển giao)


Tai-hien-nghi-thuc-cung-cau-mua-cua-Yang-Potao-Apui-2.jpg

(Tái hiện nghi thức cúng cầu mưa của Yang Pơtao Apui)

 
          Lễ cúng cầu mưa được thực hiện bên cửa hông phía mặt trời mọc trong nhà của Pơtao Apui. Bộ chiêng Ơi Tú gồm 03 chiếc cồng và 01 chiếc trống được dùng trong lễ cầu mưa. Theo tài liệu ghi chép lại, nghi thức cúng cầu mưa của Pơtao Apui như sau: Trước khi làm lễ, Tlăo đing (người cắm cần rượu – phụ tá quan trọng nhất của Pơtao) phải chuẩn bị lễ vật gồm: 01 ghè rượu, sáp ong se thành từng cây nến, 01 tô gạo và 01 tô thịt sống (thịt trâu hoặc thịt lợn) được cắt thành từng miếng nhỏ. Sau khi Tlăo đing cắm chiếc cần rượu cúng, Pơtao Apui lạy 03 lạy chào thần linh rồi từ từ rót nước vào ché rượu. Vừa khấn, Pơtao Apui vừa lấy gạo trong tô vãi ra chiếu cúng để mời thần Núi, thần Sông, thần Gỗ, thần Đá,… cùng về dự lễ; rồi lấy thịt ném 03 lần về phía trước, mỗi lần ném là một lần Pơtao Apui đọc một điều cầu xin. Tiếp theo, Pơtao Apui rót rượu và lấy thịt bỏ vào 01 cái tô đồng đem đến đổ vào mộ của các Pơtao Apui đã chết, nói nguyên nhân thực hiện nghi lễ và cầu xin các Pơtao Apui đã chết phù hộ cho những lời cầu khấn thành hiện thực, trời sẽ đem mưa đến. Sau đó, Pơtao Apui quay lại ché uống rượu, chiêng trống nổi lên, Tlăo đing từ từ đứng dậy, làm động tác xoang như đại bàng cất cánh để đưa lời khấn đến tai thần linh. Cuối cùng, Pơtao Apui lấy nước vẩy ra xung quanh và kết thúc lễ cúng.

          Trong 01 tháng, Pơtao Apui chỉ được thực hiện lễ cầu mưa tối đa 03 lần. Người Jrai tin rằng, những lời khấn cầu mưa của Pơtao Apui chỉ thực sự linh nghiệm khi đó là ý nguyện chung của tất cả mọi thành viên trong cộng đồng. Lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui với nét văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc Jrai vùng thung lũng Cheo Reo đã được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 1877/QĐ-BVHTTDL ngày 08/6/2015 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

          Bảo tồn, phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể Lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui, dịp lễ 30/4 và 1/5 năm 2023, huyện Phú Thiện tiếp tục tổ chức chuỗi các hoạt động văn hóa - thể thao cùng các dịch vụ kết nối du lịch, trong đó, tái hiện nghi thức cúng cầu mưa của Yang Pơtao Apui tại Di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia Plei Ơi, nằm trên tuyến Quốc lộ 25 đi qua địa bàn xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện (được coi là địa điểm sót lại dấu tích Vương quốc Hỏa xá mà đứng đầu là các Pơtao Apui). Theo thông tin từ UBND xã Ayun Hạ (đơn vị chủ trì thực hiện nghi lễ cầu mưa), do tuổi cao sức yếu, ông Rah Lan Hieo – Phụ tá đời thứ 14 Pơtao Apui sẽ không trực tiếp thực hiện các nghi thức, lời khấn trong các dịp tổ chức Lễ cầu mưa của Yang Ptao Apui như trước đây, mà thay vào đó sẽ chuyển giao cho ông Siu Phơ – Phụ tá của ông Rah Lan Hieo duy trì thực hiện. Địa phương đã tiến hành nghi thức cúng chuyển giao theo đúng tín ngưỡng dân gian, phong tục, tập quán của đồng bào Jrai.  

          Trung tâm Văn hóa, Thông tin và Thể thao huyện Phú Thiện là đơn vị được giao tham mưu tổ chức hầu hết các hoạt động chính trong Lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui tại địa điểm chính Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia Plei Ơi. Theo lãnh đạo đơn vị cho biết: Hội thi văn hóa - thể thao các dân tộc thiểu số cấp huyện vẫn được duy trì tổ chức với các nội dung như: Trình diễn cồng chiêng, nhạc cụ truyền thống, hát dân ca, đan lát, tạc tượng, dệt thổ cẩm, đi cà kheo, bắn nỏ,…Điểm mới năm nay đó là tổ chức Đêm văn nghệ  có chủ đề “Lửa thiêng đại ngàn” vào tối 30/4/2023 và Chạy Marathon vượt Đèo Chư Sê, vòng quanh khu Di tích Plei Ơi tổ chức vào sáng ngày 01/5/2023. Trung tâm đã và đang gấp rút hoàn thiện các phần việc cũng như chủ động, tích cực phối hợp với các cơ quan, ban ngành, địa phương liên quan sẵn sàng các điều kiện tổ chức, phục vụ Lễ cầu mưa của Yang Pơtao Apui huyện Phú Thiện năm 2023 đảm bảo theo kế hoạch đã đề ra.

         Ghi nhận đến thời điểm hiện tại, hoạt động hưởng ứng (điểm kết nối) cũng được các địa phương trong huyện lên kế hoạch và tập trung triển khai công tác chuẩn bị chu đáo với nhiều nội dung đa dạng, phong phú. Đơn cử, tại xã Ia Piar sẽ diễn ra các hoạt động gồm: Lễ rước nước từ Bến nước về làng Plei Rbai (bắt đầu lúc 9h00 ngày 30/4/2023), Lễ cúng cầu mưa Yang Ơi Dai tại làng Plei Rbai (bắt đầu lúc 11h00 ngày 30/4/2023) và giao lưu ẩm thực, trò chơi dân gian, văn nghệ, diễn xướng cồng chiêng, đốt lửa trại, trình diễn dệt thổ cẩm, trưng bày hình ảnh, sản phẩm đặc trưng của địa phương. Tại xã Ia Yeng với các hoạt động: tổ chức Lễ thổi tai của dân tộc Jrai, tổ chức tham quan, chèo thuyền ngắm cảnh, chụp ảnh lưu niệm ở Hồ Sen Ktoang (diện tích hơn 12ha) và phục vụ ăn uống, bán sản phẩm đặc trưng của địa phương. Tại xã Ayun Hạ: ngắm cảnh, dã ngoại Hồ Ayun Hạ (Hồ nước nhân tạo lớn bậc nhất Tây Nguyên), vãn cảnh Chùa Quang Sơn, tham quan, mua sắm ở các gian hàng phiên chợ nông sản, trải nghiệm các trò chơi dân gian ở khu Di tích Plei Ơi,…

         Đến với Di tích Plei Ơi, đến với vùng đất Phú Thiện dịp lễ 30/4, 1/5 này, bạn bè, du khách gần xa có dịp tìm hiểu về dấu tích một nhà nước sơ khai đã tan rã của Tây Nguyên và truyền thuyết về các Pơtao Apui; hiểu thêm kho tàng nghệ thuật dân gian còn tiềm ẩn, được hòa mình vào những điệu xoang, nhịp chiêng rộn ràng mùa lễ hội…Tất cả hứa hẹn một điểm đến cùng những trải nghiệm thú vị cho mọi người./.

Kiều Nhi
 

Chuyên mục