Phú Thiện là một huyện có nhiều tiềm năng và lợi thế để phát triển sản xuất nông nghiệp nhất là một số cây rau củ quả, trong đó có cây khoai lang Nhật. Trong mười năm trở lại đây, cây khoai lang Nhật được đưa vào địa bàn và phát triển với quy mô ngày càng tăng, năm sau cao hơn năm trước với hàng trăm héc ta, nhiều diện tích được trồng trên đất lúa nước hai vụ, tập trung ở một số địa bàn như xã Chư A Thai, Ia Sol, Chrôh Pơnan, Ia Peng... cây khoai lang Nhật rất phù hợp với điều kiện tự nhiên, đất đai của huyện, với giá cả ổn định, phù hợp để thâm canh một số cây trồng nhằm tăng thu nhập, tăng hiệu qua kinh tế cho người dân sản xuất, đồng thời thay đổi cho một số cây trồng cạn khác cây lúa, đậu đỗ các loại, những vùng có nguy cơ thiếu nước, hạn hán để thay thế.
Cây khoai lang Nhật được đưa vào địa bàn huyện thí điểm trồng từ năm 2006, 2007 với diện tích ban đầu khoảng 10 ha. Diện tích cây khoai lang Nhật được duy trì trồng đến năm 2016 là khoảng dưới 100 ha. Đến năm 2017, với tổng diện tích là 175 ha, năng suất 250 tạ/ha, sản lượng khoảng 4.375 tấn/năm; Năm 2018, tổng diện tích là 249 ha, năng suất 250 tạ/ha, sản lượng khoảng 6.225 tấn/năm. Đặc biệt, năm 2019, tổng diện tích toàn huyện là 677 ha, năng suất 250 tạ/ha, sản lượng khoảng 16.925 tấn. Tính khoảng 3 - 4 năm trở lại đây, do cây khoai lang Nhật trên địa bàn cho năng suất, thu nhập cao nên diện tích trồng khoai lang ngày một tăng và đã tăng lên đột biến trong vụ Đông Xuân 2018 - 2019, tăng khoảng 3 lần so với kế hoạch sản xuất của huyện đề ra.
Trong những năm qua, thu nhập của khoai lang rất cao so với các loại cây trồng khác (có thời điểm năm 2015, 2016 có giá lên đến 12.500 đồng/kg) và đó là cơ hội cho người nông dân tăng thu nhập, muốn phát triển sản suất nhằm tăng hiệu quả kinh tế, tăng thu nhập cho gia đình. Tuy nhiên, vụ Đông Xuân 2018 – 2019 ngay từ đầu vụ thu hoạch giá thu mua khoai lang xuống rất thấp (từ 2.000 – 2.500 đồng/kg) và sau dần dần nâng lên đến 5.700 đồng/kg; đối với khoai xô với giá từ 5.000 đến 5.200 đồng/kg.
          Hội nghị đã dành thời gian đánh giá các tồn tại, hạn chế, xác định nguyên nhân và đề ra các giải pháp khắc phục trong thời gian tới. Lắng nghe các ý kiến phát biểu đề xuất của các đại biểu dự họp và các hộ dân trồng khoai, đồng chí Nguyễn Anh Tuấn - Phó Chủ tịch UBND huyện đã kết luận như sau:
Thời gian qua, việc phát triển cây khoai lang Nhật trên địa bàn huyện hiện nay chủ yếu mang tính tự phát, thiếu tính ổn định và bền vững; chưa áp dụng các tiến bộ kĩ thuật vào sản xuất để nâng cao về năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm; dẫn đến sản xuất thiếu tính ổn định, đặc biệt là hầu hết không có sự liên kết, nhất là tiêu thụ sản phẩm không ổn định; đầu ra cho sản phẩm khoai lang thiếu sự ổn định cho nên diễn ra tình trạng được mùa mất giá; công tác quản nhà nước đối với sản xuất cây khoai lang Nhật còn hạn chế.
Triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, đồng chí yêu cầu: Phòng Nông nghiệp và PTNT chủ trì kiểm tra, rà soát các diện tích khoai lang đăng ký và phát sinh để có cơ sở đưa vào kế hoạch, quy hoạch vùng sản xuất khoai lang tập trung để gắn với đầu tư và bao tiêu sản phẩm khoai lang trên địa bàn huyện; tham mưu UBND huyện triển khai thực hiện tốt Đề án phát triển cây khoai lang Nhật trên địa bàn huyện Phú Thiện đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025. Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp huyện chủ trì, kết nối với các đơn vị, doanh nghiệp để cung ứng các dịch vụ đầu vào, nhất là giống khoai lang, quy trình sản xuất, chuyển giao quy trình, kỹ thuật mới vào sản xuất khoai lang nhằm tăng năng suất, tăng chất lượng cao để thúc đẩy các tổ chức, doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm khoai lang. Phòng Tài chính - Kế hoạch tham mưu UBND huyện các giải pháp thu hút và bố trí các nguồn lực từ ngân sách nhà nước để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng nông nghiệp, nông thôn phục vụ sản xuất. Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND các xã, thị trấn rà soát, kiểm tra chặt chẽ quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch sử dụng đất. Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện chủ trì, đề xuất kinh phí để tổ chức quảng bá, xúc tiến thương mại và xây dựng Nhãn hiệu khoai lang Nhật Phú Thiện. Trung tâm Thông tin - Văn hóa và Thể thao huyện phối hợp với các ngành chuyên môn tăng cường tuyên truyền, vận động phát triển cây khoai lang Nhật theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn đến toàn thể người dân. UBND các xã, thị trấn tiếp tục kiểm tra, rà soát các diện tích của nhân dân đã mở rộng và phát sinh trong vụ trước và xây dựng kế hoạch cho những năm tiếp theo, đồng thời phối hợp với các cơ quan ban ngành liên quan xây dựng vùng nguyên liệu, vùng phát triển khoai lang tập trung để quy hoạch và đảm bảo cho người dân sản xuất tập trung để thúc đẩy các tổ chức doanh nghiệp đầu tư và bao tiêu sản khoai lang.
Ngoài ra, đồng chí đề nghị các tổ chức chính trị - xã hội phối hợp các ngành, địa phương tổ chức tuyên truyền, thường xuyên vận động công tác đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng và lợi ích của việc chuyển đổi phát triển cây khoai lang Nhật đến toàn thể đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân trong huyện để tạo sự đồng thuận của nhân dân trong quá trình thực hiện. Đề nghị HTX Nông nghiệp an toàn Phú Thiện thực hiện có hiệu quả việc phát triển hợp tác, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản; Là vai trò tổ chức đại diện cho nông dân theo Quyết định số 62/2013/QĐ-TTg ngày 25/10/2013 của Thủ tướng Chính phủ gắn với việc liên kết các sản phẩm khoai lang trên địa bàn huyện./.